Niets zo heerlijk als een vers getapt, fris, glas bier. Maar, de laatste meters tussen het vat en de tapkraan maken het verschil.
Doorheen de jaren zijn er, naast de ‘klassieke’ vaten van 30 en 50 liter kleinere vaten van 20 en 15 liter bijgekomen die zorgen voor een snellere ‘rotatie’ en die binnen de week geledigd kunnen worden. In de nieuwe geïntegreerde koel-tapsystemen staat de vatenfrigo onder de tapkraan, is de bierleiding soms amper een meter lang, heerst er een constante temperatuur en is de koolzuurgasdruk gelijk aan de verzadigingsdruk. Daardoor kan het bier op vat en in de leidingen niet bederven noch oververzadigd geraken en kan het vat wat langer aangesloten blijven zonder smaakafwijkingen noch schuimproblemen bij het tappen.
Anders is het bij een klassieke tapinstallatie met vaten in de kelder of een opslagruimte, een aparte bierkoeler en meterslange bierleidingen. De eerste vereiste is een kraaknette opslagruimte want vieze geurtjes (bv. van vuilnis) dringen door tot in het vat.
Bij het wisselen van vaten moeten de leidingen worden gespoeld en bij sluitingstijd moet de leiding worden afgetapt en moet er water worden opgezet. Aanvullend is een zes- tot achtwekelijkse, chemische, reiniging noodzakelijk om infecties te vermijden.
Bier bevat immers restsuikers, vitaminen en eiwitten en is daardoor een
voedingsbodem voor micro-organismen. Door de zuurtegraad van het bier kunnen sommigen daarin niet overleven terwijl andere organismen, die onschadelijk zijn voor de gezondheid, onaangename smaken en aroma’s opwekken wanneer de bierleidingen onvoldoende of onzorgvuldig worden gereinigd. Hoofd-, maagpijn en buikkrampen zijn vaak een gevolg van slecht onderhouden leidingen. Het bier dat door dergelijke leidingen stroomt, is troebel en verkrijgt een ongewenste boterachtige smaak (diacetyl). Wanneer het bier door versleten dichtingen en rubbers in contact met zuurstof kan het muf en kartonachtig smaken.
Omdat je uiterst zorgvuldig moet omgaan met vatenbier wordt het zelden aangeboden met hergisting op vat vanwege de daarin aanwezige micro-organismen. Je zal die vatenbieren dan ook aantreffen in geselecteerde horeca-zaken waarvan de brouwer weet dat zijn bier er wordt gekoesterd.