Wat hebben het verdrag van Verdun, de verdeling van het rijk van Karel de Grote en de Schelde te maken met Belgisch bier?
Uit de geschiedenislessen herinneren wij ons misschien nog dat het Frankische Rijk in augustus 843 door het verdrag van Verdun werd verdeeld onder de drie zonen van Lodewijk de Vrome, zoon van Karel de Grote en medekeizer van het Heilige Roomse Rijk. Na zijn dood in 843 werd het Frankische Rijk door het verdrag van Verdun verdeeld onder zijn drie zonen, die onderling waren verwikkeld in de Karolingische Oorlog.
Karel kreeg West-Francië, het latere Frankrijk. Lotharius verwierf Midden-Francië met Lotharingen en het grootste deel van wat nadien de Nederlanden zou worden. Het Oost-Frankische Rijk met Noord-Oost-Nederland werd toegewezen aan Lodewijk en zou later deel uitmaken van het Heilige Roomse Rijk. De respectieve grenzen werden bepaald door de grote stromen. En daar speelt de Schelde een belangrijke rol in de geschiedenis van het Belgisch bier.
West-Francië, het gebied op de linkeroever van de Schelde, behoorde toe aan de Franse koning en stond bekend als Kroon-Vlaanderen. Oost-Francië, op de rechteroever van de Schelde, omvatte ook Brabant, werd in leen gehouden van de Duitse keizer en werd Rijks-Vlaanderen genoemd.
In het Duitse keizerrijk – en bijgevolg ook in Rijks-Vlaanderen – was men, vanwege de betere bewaring, verplicht om met hop te brouwen. In Kroon-Vlaanderen kende en gebruikte men weliswaar hop maar hield men veeleer vast aan het vaak verplichte gebruik van gruit, de verzurende vergisting en het versnijden van oud en jong bier als bewaarmethode, waarmee meteen de basis was gelegd voor wat wij nu kennen als de roodbruine bieren van gemengde gisting.
Hoewel de Schelde in de eerste plaats een handelsroute was, vind je van die grens tussen Kroon– en Rijks-Vlaanderen nog sporen terug in de Oudenaardse bruine bieren. Roman bevindt zich op de rechteroever in Mater (Ename) en brouwde met hop, zoals opgelegd door de Duitse keizer. Liefmans was oorspronkelijk gevestigd aan de Krekelput op de linkeroever, in Kroon-Vlaanderen, en brouwde met verzurende vergisting. Toen de waterbevoorrading aan de Krekelput in 1923 het gedrang kwam, verhuisde de brouwerij naar een nieuwe site, aan de Aalststraat, op de rechteroever en dus in Rijks-Vlaanderen. De originele receptuur met verzurende vergisting en het versnijden van oud en jong bier bleef behouden en dat verklaart meteen de zoetig-zurige toetsen die je terug vindt in de authentieke Liefmans-bieren.
