Waarom is bier blond, amber, bruin of zwart?

Facebook
X
LinkedIn
WhatsApp

Bier heb je in allerlei kleuren, van bleek en lichtblond over amber, koper en bruin tot zwart. Hoe verkrijgt het die kleur en hoe vermijd je dat strogeel goudkleurig is?

Tot halfweg de zeventiende eeuw waren er vooral donkere bieren omdat de gerstmout werd gedroogd boven rokerige, houtvuren. Wanneer men rond die periode de gerstmout ook gaat drogen boven meer zuivere cokes- of steenkoolvuren verkrijgt men een lichtere, ‘pale’ mout. Uitzondering is de uiterste bleke windmout die op zolder of onder afdak werd gedroogd voor witbier.
Naarmate de mouttechniek vordert en er meer kleurvarianten verschijnen, breidt het kleurenspectrum uit. Vanaf half negentiende eeuw rukken amber- tot koperkleurige Engelse ales en blonde Tsjechisch/Duitse lagegistingsbieren op. De kleur wordt dus bepaald door de mout, of beter gezegd de mengeling van diverse moutvariëteiten; mout bepaalt immers ook de smaak en wellicht wil niemand een gitzwart bier drinken dat nog straffer en bitterder smaakt dan de sterkste koffie die je jezelf maar kan indenken. Met een bleek-, pils- of pale-mout als basis maken brouwers hun beslag en, in functie van smaak én kleur, voegen zij andere moutvariëteiten toe. De gebruikte hoeveelheid water en eventueel toegevoegde suikers bepalen mee de kleur.
Maar wat is nu precies blond, strogeel of goud? Voor de ene persoon zal het wat lichter of donkerder zijn dan voor de andere. Daarom werden rond de jaren ’50 kleurschalen ontwikkeld zoals de European Brewing Convention (EBC). Aanvankelijk betrof het een visuele vergelijking maar ondertussen worden daarvoor onder andere spectrofotometers gebruikt.
Kleuren worden uitgedrukt in EBC-waarden. Globaal kan je die indelen in acht hoofdgroepen: bleek/lichtblond (6-9 EBC), blond/geel (9-12 EBC), goud (12-20 EBC), amber (20-30 EBC), koper (30-45 EBC), donker koper/bruin (45-75 EBC), donkerbruin (75-120 EBC) en ondoorschijnend zwart (+120 EBC). De EBC-kleurschaal is er evenwel alleen voor de klassieke bieren, want van gepimpte fruitbieren was er nog geen sprake toen de EBC-schaal werd ontwikkeld..