Autocar is cool, duurzaam en sfeervol

Reizigers vertrouwen geven in post-coronatijd en beter inspelen op hun verwachtingen

Verschenen in Travel360Benelux The Online Magazine, april 2021

“De opvatting ‘ik neem de bus omdat ik moet’ moet veranderen in ‘ik neem de bus omdat zij cool en duurzaam is’. Met een attractief design en een coronaveilig interieur willen Stephan Schönherr en Heinz Kiess, beide toplui van busbouwer MAN-Neoplan, reizigers in de post-coronatijd opnieuw vertrouwen geven in een sfeervolle autocarreis die een unieke ervaring waarborgt. Maar autocarreizen moeten ook conceptueel veranderen en beter inspelen op trends en verwachtingen van consumenten.

De autocarsector – inclusief de lange-afstandsbusdiensten – wordt tot in zijn kernactiviteiten getroffen tijdens de covid 19-pandemie. Preventiemaatregelen en reisbeperkingen hebben de activiteiten zo goed als stilgelegd. Autocarondernemers en hun medewerkers staan te springen om weer uit te rijden en hun gasten te trakteren op een ontdekkingsreis. Maar, zullen autocarreizen in het post-coronatijdperk nog wel zijn zoals voorheen? Kan de autocar de uitdaging aangaan met het besmettingsrisico van het coronavirus dat graag in gesloten gezelschappen rondzwerft? Wil de klant nog met de autocar reizen en hoe wil hij dat doen? Hoe zullen toekomstige autocarreizen eruit zien en welke rol spelen technologie en design om van autocarreizen opnieuw een totaalbeleving te maken?

Uiteenlopende vragen waarop twee toplui van MAN Truck&Bus – vice-president Design Stephan Schönherr en head of Product Marketing Bus Heinz Kiess – een vaak erg visionair antwoord zochten in een ‘fresh travel’-podcast voor het Bus2Bus-event dat op 14-15 april vanuit Berlijn werd gehouden.

Hoogste standaard voor veiligheid en gezondheid

“Zelfs in een covid 19-periode bieden bus en autocar de hoogste standaarden inzake veiligheid en gezondheid voor chauffeurs en passagiers. Reizen met de bus is dan ook veilig”, beklemtoont Heinz Kiess. “De grootste uitdaging voor de autocarsector zal erin bestaan om reizigers, waaronder ook risicopatiënten, opnieuw voor zich te winnen en ervoor te zorgen dat zij opnieuw vertrouwen hebben in coronaveilig reizen met de autocar. Als constructeur werkt MAN intensief samen met tal van organisaties, klanten en toeleveringsbedrijven en zoeken wij samen naar zinvolle en aanvaardbare preventiemaatregelen voor chauffeurs en reizigers”.
“Bijzondere aandacht gaat uit naar de airconditioning omdat het onderwerp publiek zeer gevoelig ligt en er daaromtrent heel wat vragen worden gesteld”, treedt Stephan Schönherr bij. “In een lijnbus kan je de chauffeurscabine afschermen om het gezondheidsrisico voor de chauffeur te beperken. In een autocar kan je dat niet. Je moet alle luchtstromen van de airconditioning evalueren en aftoetsen met de problematiek van de aerosolen. Een krachtige klimaatregeling garandeert tot 100% zuivere lucht die zeventigmaal per minuut wordt ververst. Ter vergelijking, in je huis wordt de lucht slechts drie- tot viermaal per minuut ververst”.
Voor Heinz Kiess is het vooral nodig om te bekijken welke interieuraanpassingen zinvol zijn. “De autocar is een sociale ontmoetingsruimte, een autocarreis moet een belevingsreis zijn. Ik ben geen voorstander van het individueel afschermen van zitplaatsen. Wij moeten anders nadenken en zien hoe wij de sfeer van voor corona opnieuw kunnen creëren. Ik denk aan hoogwaardige systemen van luchtreiniging, nieuwe filtersystemen die ook minuscule partikels elimineren. Innovaties spelen hier zeker een rol maar even goed is het wachten op medische studies over de verspreiding van het virus. Ik ben ervan overtuigd dat de autocar goed op weg is om zich te positioneren als een vervoermiddel zonder hoge risicofactor”.

Een goed gevoelen creëren in de autocar

“Wij moeten de angst van potentiële reizigers wegnemen en een goed gevoelen creëren in de autocar”, vervolgt Stephan Schönherr. “Interieurdesign zal de nieuwe visie rond airconditioning moeten volgen maar moet zo weinig als mogelijk ingrijpen op aspecten die de sfeer in de autocar bepalen. Veel meer dan in een vliegtuigcabine communiceren reizigers met mekaar en heerst er een samenhorigheidsgevoel. Die sfeer moeten wij kunnen behouden”.
Met betrekking tot productontwikkeling kijkt MAN naar het consumentengedrag, de hedendaagse trends en de verwachtingen die daaruit voortvloeien met betrekking tot een autocarreis. “Wij noteren al meer vraag naar een 2+1-zetelopstelling in plaats van de traditionele 2+2-configuratie”, merkt Heinz Kiess op. “Hiermee herleiden wij in een standaard autocar het aantal zitplaatsen van 46 naar 33 en rekening houdende met de fysieke tussenafstand van 1,5 meter zelfs naar 28. Maar, hoe gaat de autocartouroperator dat rendabiliseren? Wat is de impact daarvan op de verkoopprijs en wil de klant dat betalen? Wie tot op heden 2+1 aanbood, deed dat om zich te onderscheiden en had daarvoor een cliënteel”.

Business- en first class-concepten of eerder cocooning

“Met business- en first class-concepten kunnen wij de autocar veel attractiever maken”, voegt Stephan Schönherr toe. “De reiziger kiest voor meer individualiteit. Met een aanlokkelijk design zullen klanten de nieuwe configuratie gemakkelijker aanvaarden. Dat zorgt voor een positieve uitstraling en de opvatting dat het meer ‘cool’ is om met bus te rijden dan met de auto. Wij zien nu al dat – onder meer dankzij Flixbus – jongeren de bus ‘cool’ vinden. Enerzijds is dat om budgettaire redenen, anderzijds is dat omdat zij er mensen ontmoeten. Onze hedendaagse maatschappij telt overigens veel meer alleenreizenden dan vroeger. Wie weet, wordt de bus misschien wel de locatie waar men zijn toekomstige partner ontmoet. Wat dat betreft zijn er zelfs al speeddating-concepten in een bus geïntroduceerd”.
Diezelfde jongeren willen, volgens de MAN-topman, ook meer cocooning evenals de faciliteiten om zich online te kunnen verbinden. Men wil de reistijd om van A naar B te rijden zinvol besteden. In Zuid-Amerika zijn er zelfs specifieke busdiensten met 1+1- en 2+1-zetelopstelling of business-lijndiensten.

Opnieuw gaan nadenken over ‘reizen’

Binnen het idee van ‘fresh travel’ moet de autocarsector opnieuw nadenken over ‘reizen’. In die opwellende, verfrissende gedachten en innovaties wil een constructeur, zoals MAN, nadenken over ideeën die vanuit de markt komen en samen met ondernemers nieuwe concepten uitproberen.
Een autocarreis met e-bike-arrangementen moet bijvoorbeeld mogelijk worden. Voor de constructeur betekent het zoeken naar een optimale kofferruimte om die e-bikes mee te nemen, aan de autocartouroperator is het om stadsrondleidingen met e-bikes uit te stippelen. Even zo kan er worden gedacht aan reizen met liftbussen waarin rolstoelgebruikers ook de kans krijgen om vooraan, op de eerste rij, te zitten.
De interesse van jongeren voor ecologie vormt eveneens een aanknopingspunt. “De autocar is een duurzaam vervoermiddel, waarom dan geen duurzame reizen voorstellen waarin fietstochten worden geïntegreerd en waarin een team-hiking in de natuur wordt gepland. Wij moeten veel verder durven denken wat nu beschikbaar is”, aldus Heinz Kiess.

Autocar moet sfeer, emotionaliteit en reisplezier uitstralen

Bovenal vinden de MAN-toplui dat bus en autocar sfeer, emotionaliteit en reisplezier moeten uitstralen. Men moeten durven spelen met licht, en dat zowel met glasoppervlakten voor de natuurlijke lichtinval als met led-binnenverlichting en andere toepassingen. Zo was er in Hamburg reeds een proefproject met een stadsbus waarin reizigers een VR-bril konden opzetten en tijdens de rit een reis konden maken in een virtuele omgeving. Wanneer je dergelijke beelden op de ramen van de bus zou kunnen projecteren, kan je een stadsrondrit een heel andere dimensie geven. In plaats van te toeren langs grijze gebouwen, kan je reizigers trakteren en onderdompelen in de sfeer van een prachtige zonsondergang waarin de stad op haar mooiste wordt getoond.
In het Duitse Oost-Friesland wordt eraan gedacht in een lijnbus zetels te plaatsen die zijn geïnspireerd op de typische strandkorven om de relaxte strandsfeer tot in de bus te brengen.
Creativiteit kent geen grenzen en constructeurs moeten bekijken hoe zij dat kunnen realiseren. Design en productontwikkeling moeten samen attractieve voertuigen bouwen. Zo bouwde MAN voor Berlijn al een discobus met een 5000 Watt-geluidsinstallatie. Voor voetbalclubs werden al autocars uitgerust met een overvloed aan mediatoepassingen. Zo kan de chauffeur kiezen uit twintig led-verlichtingen om bijvoorbeeld relax of euforie te creëren al naar gelang van de sfeer onder de ploeg.
Ook met catering zijn er heel wat mogelijkheden. De heenreis naar de Champagne kan misschien starten met een champagneproeverij of -maaltijd aan boord.
De reis moet beginnen vanaf het onthaal op de autocar. De reiziger moet dat ervaren alsof hij of zij een hotellobby binnenstapt. Het moet vanaf het eerste moment klasse uitstralen. Autocarreizen moeten beleving bieden vanaf het begin, zij moeten de gasten verrassen van zodra zij aan boord zijn, aldus de MAN-toplui.

Originele slaapbus- en dubbeldekkerconcepten

Aan ideeën voor nieuwe autocarreizen ontbreekt het volgens MAN niet, en dat zeker niet bij jongere generaties. Zo werden er al plannen ontvouwd voor nieuwe slaapbusconcepten waarmee je nieuwe doelgroepen kan aanspreken en kan concurreren met het groeiend netwerk van nachttreinen. Studenten ontwierpen reeds een dubbeldekker-concept waarbij zit- en slaap- of ontspanningsruimte van mekaar waren gescheiden. Anderen dachten aan een concept waarbij je beneden sliep en op het bovendek het ontbijt ‘in het groen’ nam.
Ook de verregaande digitalisering van onze samenleving reikt nieuwe mogelijkheden aan. Usb-poorten zijn standaard geworden en laten reizigers toe om hun smartphones bij te laden, apps te downloaden en individueel entertainment op te zoeken. Ook hier breken er nieuwe mogelijkheden aan.
“Enerzijds kan je als ondernemer je voertuig onderweg veel beter opvolgen, anderzijds kan je reizigers uitgebreid gaan informeren”, geeft Stephan Schönherr aan. “Dat kan informatie zijn over een stad en de gevolgde reisweg. Wanneer deze data worden gekoppeld aan verkeersinformatie kan de chauffeur reizigers bijvoorbeeld aanraden om over te stappen op de metro en zo hun stadsbezoek aan te vatten omdat de autocar verderop onherroepelijk vastrijdt in de file. Voor veel van die nieuwe toepassingen en initiatieven zijn wij afhankelijk van derden. Wij moeten bijgevolg evalueren of al die nieuwigheden zinvol zijn, of klanten dat wel willen en hoe wij die verschillende netwerken en software-toepassingen kunnen aanbieden in de autocar”.

Niet alleen jongeren, ook ouderen overtuigen van de autocar

Voor Heinz Kiess en Stephan Schönherr is het absoluut noodzakelijk om jongeren ervan te overtuigen dat bus en autocar de toekomst zijn. Zij moeten zich goed voelen in de bus, die hen het nodige comfort garandeert en die beantwoordt aan hun verwachtingen.
“Laat ons niet vergeten dat veel jongeren geen rijbewijs meer hebben”, merkt Heinz Kiess op. “Zij wisselen van vervoermiddelen in functie van hun verplaatsingsgedrag en kiezen om uiteenlopende redenen heel bewust voor een verplaatsing met de bus”.
“Op dit ogenblik moeten wij misschien net de oudere generaties er wat meer van moeten overtuigen om de bus of de autocar te nemen, want zij hebben nog een rijbewijs”, vult Stephan Schönherr aan. “Jongeren hebben heel wat ideeën over busconcepten die hen een sfeervolle verplaatsing van A naar B waarborgen. De skibus brengt hen bijvoorbeeld niet alleen naar een bestemming, de reis erheen gebeurt ook sfeervol. Dat is een totaal ander uitgangspunt. Wij moeten dergelijke emotionele aspecten meenemen om reisbeleving te creëren”.