Verschenen in Travel Magazine, Het Nieuwe Anders nr. 6, 7 augustus 2020
Autocarondernemers en -touroperators worden zeer zwaar getroffen door de coronacrisis. Verschillende ondernemers hebben hun touringcars aangepast en coronaveilig gemaakt. Anderen denken na over nieuwe reisconcepten voor kleine groepen of enkele bubbels die samen reizen. Omdat langere buitenlandse reizen niet evident zijn, wordt er volop ingezet op dagreizen in eigen land of net over de grens. Iedereen hoopt alvast dat een tweede, zware, coronagolf kan worden afgewend opdat men toch minstens wat kan meeplukken van het traditioneel drukke najaar.
Travel Magazine peilde bij enkele autocarondernemers hoe zij aankijken tegen het autocartoerisme tijdens en na corona. Dat er anders zal worden gereisd in het ‘nieuwe anders’ staat vast. Alleen weet niemand precies hoe anders de nieuwe autocararrangementen eruit zullen zien. Bestaande ‘klassiekers’ in het aanbod werden alleszins geëvalueerd en afgetoetst aan de beschikbare mogelijkheden en knelpunten om ze te blijven uitvoeren. Daarnaast werden reeds verschillende nieuwe initiatieven genomen terwijl er even goed nog nieuwe projecten worden bestudeerd.
Meer beleving, kleinere groepen en kortbij
Een drietal aspecten van autocarreizen in het ‘nieuwe anders’ komen sterk naar voor. In de eerste plaats wil men veel maar gaan focussen op echte belevingsreizen. Men neemt klanten mee naar vrijwel onbekende locaties, creëert exclusieve ervaringen en tracht voor zoveel als mogelijk innoverend uit de hoek te komen. Een tweede aspect, en tevens een rechtstreeks gevolg van de coronacrisis, is de ontwikkeling van reizen voor kleine groepen en ‘bubbels’. Sommigen verminderen het beschikbare aantal zitplaatsen om de afstandsregels te kunnen respecteren en laten kleine groepen reizen met grote touringcars. Andere kiezen eerder voor kleine, homogene groepen van hooguit een twintigtal personen. Een nieuw concept bestaat erin om bubbels van maximaal tien personen gescheiden van mekaar te laten reizen in een dubbeldekker.
Een derde vaststelling is het gegeven dat er veel meer in eigen land en net over de grens wordt gereisd, en dat ook voor bijvoorbeeld tweedaagse weekendtrips. Combinaties met fiets- en wandelformules worden gezien als een opportuniteit.
Eén kanttekening bij dit alles is alvast de verkoopprijs, die meer dan waarschijnlijk hoger zal liggen dan wat tot op heden werd aangeboden. De autocarverplaatsing en de loonkost van de chauffeur blijft dezelfde, ook al wordt er soms met de helft minder klanten gereden.
Maatregelen worden zeer ernstig genomen
Algemeen is duidelijk dat alle ondernemers de corona-preventiemaatregelen zeer ernstig nemen. Chauffeursposten worden afgescheiden, handgels zijn beschikbaar, er zijn scenario’s voor in- en uitstappen uitgewerkt, verluchtingssystemen werden geoptimaliseerd. Over de plaatsing van plastiekschermen tussen de zetels zijn de meningen verdeeld. Wanneer reizigers toch mondmaskers moeten dragen, wordt getwijfeld aan het nut daarvan. Bovendien zouden dergelijke schermen het uitzicht belemmeren en relatief snel beschadigd geraken, wat de kostprijs alleen maar verhoogt.
Net zoals voor dagtrips inspireren autocarondernemers zich voor meerdaagse reizen vaak op oudere programma’s die ooit succesvol waren en die nu een nieuw elan krijgen. Verre autocarreizen worden nog even ontzien opdat men in noodsituaties steeds binnen een dag terug thuis kan zijn.
Logiesmogelijkheden worden nauwgezet geëvalueerd op een coronaveilige uitbating. Even zo wordt gekeken naar de mate waarin attracties en bezienswaardigheden coronaveilig kunnen worden bezocht.
Puzzelen met rust- en openingstijden
Omdat er onderweg meer en soms ook langer dan voorheen moet worden gestopt – omdat de autocar moet worden gereinigd en verlucht – en omdat bezoekmogelijkheden vaak drastisch zijn teruggeschroefd, worden rittenplanning en programmatie ernstig gehypothekeerd. Het is puzzelen en zoeken om alles in mekaar te steken, rekening houdende met de rij- en rusttijdenregeling. Meer exclusieve bezoekmogelijkheden buiten de klassieke openingstijden kosten doorgaans ook flink wat meer.
Om de financiële schade – die nu reeds aanzienlijk is – nog enigszins te kunnen beperken, hopen autocarondernemers dat een tweede coronagolf zo lang als mogelijk uitblijft. Op die manier kan een traditioneel druk najaar met dagtrips naar kerstmarkten, evenementen en concerten misschien nog onder enige vorm worden georganiseerd. Evenzo wordt al eens vooruit gekeken naar skivakanties. Maar, hoe dan ook, er wordt vanuit gegaan dat het corona-effect nog enkele jaren zal nazinderen. Pas wanneer er een vaccin is en iedereen is geënt, kan er wellicht weer volop normaal of ‘nieuw anders’ met de autocar worden gereisd.
Lees verder in dit dossier getuigenissen van Rantour, Diederik Reizen/Keolis Travel, Voyages Léonard, Jumbo Tourisme, Reizen Lauwers, De Zigeuner en Viamundi.
Rantour focust op beleving
Rantour concipieerde een vijftal ‘corona-trips’. “Het gaat telkens om vrij exclusieve programma’s waarin wordt gefocust op gastronomie en beleving”, licht Kurt Rollier toe. “Er kunnen telkens 10-12 gasten mee in de VIP-bus die normaal plaats biedt aan een dertigtal personen. Zo kunnen wij de nodige preventiemaatregelen nemen zonder dat wij overal plastiekschermen aan de zetels moeten bevestigen. Een eerste dagtrip trekt richting Zeeland, waar wij met een yachtcharter naar de mosselbanken varen en zeehonden spotten. Aan boord wordt een verfijnd mosselmenu geserveerd. Een andere trip omvat bijvoorbeeld een dagtocht naar Maastricht met bezoek aan het wijnkasteel in Genoels-Elderen en een maaltijd in het Château Neercanne of een daguitstap met ‘Dinner on the Lake’. In het herfst- en winterprogramma zullen wij ons meer richten op kortbij-bestemmingen met bijvoorbeeld een gastronomisch weekend in Durbuy of een verblijf in een kasteel in Alkmaar. Wij hebben ook nieuwe programma’s van 3-4 dagen in de buurlanden uitgewerkt waarin wij onze gasten verwennen met toegevoegde waarden. Wij beschikken gelukkig over heel wat knowhow uit het verleden en die wenden wij aan om aangepaste arrangementen uit te stippelen. Wij werken uitsluitend samen met viersterrenhotels, die zeer veel voorzorgsmaatregelen hebben genomen waardoor het corona-risico beperkt is. Die hotels vormen een goede basis om onze gasten een veilig arrangement te kunnen voorstellen”.
“Kortbij-vakanties met meerwaarde zijn een troef die wij moeten uitspelen. De heen- en terugreis neemt zo’n 2-3 uren in beslag wat nog een aanvaardbare tijdspanne is om een mondmasker te dragen. Voor touringcarreizen naar bijvoorbeeld de Franse Alpen, waar men 9-10u onderweg is, lijkt het mij veel minder evident om dat mondmasker constant op te hebben. Wij hebben wel enkele langere reizen geprogrammeerd naar onder andere Frankrijk en Spanje en wachten af hoe de reserveringen lopen. Vraag is ook hoe het eraan toe zal gaan voor de typische eindejaarsreizen en -dagtrips of de evenemententrips naar concerten die anders toch voor een grote najaarsactiviteit zorgen”.
Lees verder in dit dossier getuigenissen van Diederik Reizen/Keolis Travel, Voyages Léonard, Jumbo Tourisme, Reizen Lauwers, De Zigeuner en Viamundi.
Diederik Reizen/Keolis Travel gaat voor kleinere groepen
Diederik Reizen maakt sinds begin dit jaar deel uit van de (Franse) vervoersgroep Keolis en het vormt als dusdanig de basis voor het gloednieuwe Keolis Travel. Oorspronkelijk zou Keolis Travel in het voorjaar gelanceerd worden, maar door de coronacrisis wordt dat nu de zomer en het najaar. In een eerste fase wordt Keolis Travel in Vlaanderen gelanceerd, in 2021 volgt een programma voor Wallonië. “Diederik Reizen was in Vlaanderen bekend als partner voor de reisbureaus en dat blijft ook zo onder de vlag van Keolis Travel”, beklemtoont Debby Hinssen. “Wij blijven ons richten op groepsreizen maar realiseren ons ook dat de groepen van nu niet langer die van voor de corona-crisis zijn. Het zullen vooral kleinere groepen of ‘bubbels’ zijn. Met creatieve en innovatieve programma’s willen wij, naast het trouwe cliënteel van Diederik Reizen, ons ook meer specifiek richten op andere doelgroepen en een jonger publiek”.
“Wij stellen twee nieuwe concepten voor. Enerzijds zijn er de privé-trips voor reizen in je eigen bubbel van 4 tot 20 personen. Het kunnen zowel dagtrips als meerdaagse trips zijn met een privé gids. Wij stellen een aantal trips voor maar wij kunnen die ook naar wens kunnen uitwerken. Anderzijds is er het BE Choice-programma met dagtrips voor groepen tot 22 personen in België en de grensstreek. Het kan bijvoorbeeld een aangepaste dagtrip naar Paira Daiza zijn of een weekendje Ardennen met bezoek aan Bastogne, een huisbrouwerij in een historische vierkantshoeve en een overnachting in een kasteelhotel. Wij gidsen je naar minder bekende plaatsen en zorgen ervoor dat de belevingsreis reeds aan boord begint. Aangepaste programma’s zijn ook beschikbaar voor trips met kinderen. Wij opteren voor reizen in kleinere groepen en gaan er naar de toekomst zelfs vanuit dat 30 personen wel eens het maximum kan worden. Vanuit dat opzicht denken wij na over het herconcipiëren van onze voertuigen en van programma’s op langere afstand met meerdere stops onderweg”.
“Toeristische attracties en musea moeten zich ook realiseren dat kleinere groepen van 24-30 personen meer en meer voorkomen”, geeft Debby Hinssen nog aan. “Steden hebben dagtoeristen de voorbije jaren meermaals geviseerd, maar realiseren zich nu dat zij die dagtoeristen echt wel nodig hebben. Wij merken toch al veranderingen in de houding tegenover touringcars en dagtoeristen. Wij krijgen terug mogelijkheden om dagtrips te organiseren. Wij moeten wel meer dan voorheen rekening houden met tijdslots maar dat hoeft geenszins negatief te zijn; het biedt de eindconsument een meer intense beleving omdat hij in een kleinere groep reist en ter plaatse niet meer wordt geconfronteerd met een massa bezoekers. Wij moeten ernstig nadenken over een upgrading van onze programma’s. De consument gaat daar wel bij varen. De grote uitdaging en vraag blijft evenwel of de consument bereid is om de meerprijs te betalen die samenhangt met die upgrading”.
Lees verder in dit dossier getuigenissen van Voyages Léonard, Jumbo Tourisme, Reizen Lauwers, De Zigeuner en Viamundi.
Voyages Léonard pleit voor verlening steunmaatregelen
Bij Voyages Léonard heeft men reeds enkele dagtrips achter de rug. Meerdaagse rondreizen voor juli werden geannuleerd maar weldra hernemen de programma’s op de Costa Brava en de Adriatische kust. Bij de Flibco-luchthavenshuttle werd alleen de lijn tussen Charleroi en Brussel heropent omdat het aantal vluchten op dit ogenblik nog beperkt is en de bezettingsgraden relatief laag zijn.
“In de touringcars hebben wij de chauffeurspost afgesloten met een soepel plexischerm”, stelt Jean-François Defour. “Wij hebben geen schermen tussen de passagiers geplaatst omdat wij denken dat het nogal beklemmend en angstaanjagend overkomt. Reizen moet nog altijd een plezier blijven. Voorlopig is het aantal reizigers beperkt en kunnen wij de tussenafstand respecteren. Wanneer dat niet langer kan, moeten reizigers een mondmasker dragen”.
“Wij hebben onze dagtrips voor juli en augustus aangepast. Er is vraag naar maar de verkoopcijfers blijven laag. Wij houden er rekening mee dat de volgende drie jaren moeilijk zullen zijn voor de reissector in het algemeen. Voor de herfst en winterperiode is het afwachten en kan het kantelen in beide richtingen afhankelijk van onder andere de beschikbaarheid van een vaccin en de komst van een tweede, zware, golf. Waakzaam blijven en aanpassen waar mogelijk zijn onze ordewoorden. Onze winterproductie staat op een laag peil; het heeft ook geen zin om dikke brochures te maken wanneer je alles mogelijk moet gaan annuleren”.
Niettemin ziet Jean-François Defour een aantal opportuniteiten. “De autocar laat ons toe om ook vanuit het buitenland zeer snel weer te keren naar België, terwijl vliegtuigreizigers mogelijk geblokkeerd geraken. Ook zijn wij voor wat betreft annuleringen en aanpassingen veel soepeler dan luchtvaartmaatschappijen. Wij zijn actief binnen een straal van 2.000 km en de vraag naar reizen binnen die zone is relatief groot omdat klanten zin blijven hebben om te reizen. Maar, er blijven een aantal onbekenden zoals de financiële ondersteuning. Op dit ogenblik hebben wij nog geen enkele tegemoetkoming ontvangen, zelfs niet die van 5.000 euro voor reiskantoren omdat ons omzetcijfer te groot is, terwijl de omzet in de autocarbusiness nagenoeg nul is. De vooropgestelde criteria hebben geen zin. Men moet de tijdelijke economische werkloosheid minstens verlengen tot het jaareinde. Dat is essentieel voor onze sector. Als men dat niet doet, dan krijgen wij zelfs de kans niet om nieuwe reisformules uit te testen. Mijn grootste bezorgdheid is evenwel dat talentrijke medewerkers in het toerisme zullen overstappen naar andere sectoren. Wij hebben de voorbije maanden heel wat over ons gekregen in verband met corona-vouchers of ten gevolge van de negatieve reacties van bepaalde touroperators en luchtvaartmaatschappijen. Je moet echt wel heel gepassioneerd zijn om in het toerisme te blijven. We hebben ongetwijfeld jaren nodig om herop te bouwen wat Covid19 in enkele dagen heeft kapot gemaakt. Maar, bedrijven die vanaf het begin een heldere politiek hebben gevoerd, die de mogelijkheden hebben om te investeren, zullen zich eruit slaan”, aldus nog Jean-Francois Defour.
Lees verder in dit dossier getuigenissen van Jumbo Tourisme, Reizen Lauwers, De Zigeuner en Viamundi.
Jumbo Tourisme denkt na over nieuwe concepten
Jumbo Tourisme paste verschillende touringcars aan met het oog op het heropstarten van de activiteiten. “Wij hebben al enkele daguitstappen en korte rondreizen gedaan in België of nabij gelegen landen die zich in de groene zone bevonden”, vertelt Florian Vanderhoudelingen. “Nieuwe arrangementen hebben wij nog niet geopend voor verkoop. Afhankelijk van de Belgische en buitenlandse overheden verwacht ik eerder een beperkte omzet in het najaar en de winter. Niemand weet op dit ogenblik echt hoe de Covid 19-pandemie gaat evolueren. Komt er een tweede golf? Volgen er nieuwe maatregelen? Wij werken thans soepel en beperkt. Onze programma’s zijn klaar en wij openen die stelselmatig voor verkoop in functie van de mogelijkheden op de bestemming en de vraag van de klanten. Ik denk dat wij meer nabijgelegen bestemmingen en kortere trips gaan verkopen. Wij denken op dit ogenblik na over nieuwe reisconcepten maar het is alsnog te vroeg om daarover wat meer te vertellen”.
Lees verder in dit dossier getuigenissen van Reizen Lauwers, De Zigeuner en Viamundi.
Reizen Lauwers stelt ‘Op&Top Belgisch’ voor
Bij Reizen Lauwers reden er op 1 juli voor het eerst sinds de start van de coronacrisis opnieuw vijf van de 35 autocars buiten. Weldra worden dat er 8 en in augustus zullen er maximaal 17 rijden. De autocars zijn voorzien van doorzichtige veiligheidsschermen vervaardigd uit onbreekbaar polycarbonaat. Alle preventiemaatregelen worden genomen en na elke rit worden de voertuigen gepoetst en ontsmet. “Hoewel wij op volle bezetting mogen rijden, laten wij het niet na om wanneer mogelijk, onze grootste autocars in te schakelen, zodat de klant een maximale sociale afstand kan behouden”, geeft Pegie Lauwers aan. Zitplaatsen die niet gebruikt worden zijn voorzien van een verbodsteken.
Reizen Lauwers lanceerde ‘Op & top Belgisch’-reizen met zowel daguitstappen, korte meerdaagse, als fietsvakanties in eigen land. “Mooie wandelingen, lekker eten, een vleugje cultuur, een optreden van Sandra Kim en Peter Van Laet of gewoon relaxen aan zee of welnessen in de Ardennen, er is voor ieder wat wils! Voor al onze begeleide reizen voorzien we headsets opdat klanten vanop een veilige afstand kunnen meeluisteren naar wat de gids te vertellen heeft”, vertelt Pegie Lauwers.
“We hopen, net zoals iedereen, dat een tweede golf vermeden kan worden. We zijn een (h)echt en sterk familiebedrijf. Stilstaan is voor ons geen optie, we kijken vooruit en benaderen de toekomst positief. We zijn er van overtuigd dat deze mindset de enige en beste optie is en hebben in dat opzicht de voorbije maanden niet stilgezeten. We lanceerden onze winterbrochures vroeger dan andere jaren. Begin juli kwamen onze ‘dagreizenbrochure’ met dagtrips in het najaar en de traditionele kerstmarkten en onze brochure ‘Winters Genieten’ met meerdaagse najaars- en winterreizen op de markt. Midden juli lanceerden we onze wintersportreizen onder de naam ‘Skifriends’. Wij zijn dus al volop aan het boeken en hopen, samen met iedereen, dat alle reizen kunnen doorgaan zoals gepland”.
“We hopen uiteraard in de eerste plaats dat we de draad terug volledig kunnen opnemen zoals voorheen. We waren ontzettend goed bezig en het autocartoerisme zat in stijgende lijn. We passen ons aan waar nodig en stellen ons flexibel op”.
Lees verder in dit dossier getuigenissen van De Zigeuner en Viamundi.
De Zigeuner moderniseert dagreisconcepten van vroeger
“Van het eigen reisprogramma van De Zigeuner vertrekken er maar weinig reizen”, bevestigt Rik Van Heusden. “Fiets- en wandelvakanties doen het nog wel. Wij hebben nog wel vertrekken maar dan met kleine bezettingen. Ik heb de indruk dat de meeste mensen nog wat schrik om naar het buitenland te gaan”.
“Wij hebben geen plastiekschermen in de touringcars geplaatst omdat het op termijn toch weggegooid geld is. Na enkele malen reinigen en ontsmetten, vormen zich alleen maar strepen en worden de klanten er alleen maar ziek van wanneer zij en er na enkele malen reinigen en ontsme
Wij hebben geen plastiekschermen geplaatst omdat dit op korte termijn weggegooid geld is en na een paar maal afvegen staan er alleen maar strepen op waar de mensen ziek van worden als ze erdoor moeten kijken. Bovendien moeten zij sowieso al een mondmasker dragen. Wij hebben heel wat touringcars waarin de chauffeur en de gids apart zitten evenals dubbeldekkers waar we de mensen verder uit elkaar kunnen zetten indien nodig”.
Voor toekomstige arrangementen heeft De Zigeuner dagreisconcepten van vroeger onder loep genomen en waar nodig aangepast. Zo hoopt men alvast op een positieve impact. Buitenlandse reizen laten plaats vinden, is niet evident. “Te veel bezienswaardigheden zijn nog gesloten of openen laat, waardoor wij ons programma met geplande bezoeken niet behoorlijk kunnen uitvoeren en wij klanten niet kunnen bieden wat zij normaal zouden krijgen”, geeft Rik Van Heusden aan. “Voor de herfst en de winter programmeren wij onze klassieke reizen. Wij hopen dat dit kan lukken en dat ook de kerstmarkten in Duitsland en elders kunnen plaats vinden. Inzetten op reizen voor kleine groepen lijkt mij niet economisch verantwoord omdat wij dan alles te duur moeten verkopen, waardoor je ook geen klanten krijgt”.
Lees verder in dit dossier getuigenissen van Viamundi.
Viamundi bewijst dat coronaveilig reizen perfect kan
Viamundi, een dochteronderneming van Coach Partners die specifiek inzet op groepsreizen, annuleerde de meeste reizen. Voor augustus zijn enkele dagtrips en meerdaagse reizen gepland en men hoopt dat die kunnen plaats vinden.
“Op 11 juli vond onze eerste coronaveilige uitstap plaats”, vertelt Nele Vanhaelewijn. “Vijftig klanten werden in een dubbeldekker verdeeld in bubbels van 10 personen die gedurende de hele dag bij elkaar bleven. De autocar was voorzien van handgel, veiligheidsinstructies, flexibele en brandvertragende spatschermen tussen de zetels, een ozon-luchtfilter systeem dat alle virussen en bacteriën doodt, verticaal luchtverversingssysteem, kortom; alles wat nodig is. Tijdens de gidsbeurt buiten werd afstand bewaard. In de autocar was het mondmasker verplicht. We kochten ook een eigen tourguide-systeem met wegwerp-oortjes om de social distancing te kunnen behouden tijdens de uiteenzetting van de gids”.
“Verder zetten we nu volop in op dagreizen waarop mensen individueel kunnen inschrijven en waarbij zij kunnen aansluiten bij een groepsreis. Onze normale doelgroepen zitten in een leeftijdscategorie bij wie reizen in groep momenteel vaak wordt afgeraden”.
“Wij hebben op 11 juli aangetoond dat we coronaproof met de autocar in groep kunnen reizen, we hadden al onze hoop gezet op reizen waarop mensen individueel kunnen inschrijven. Dankzij publiciteit op sociale media kwamen de inschrijvingen vlot binnen. Sinds er sprake is van een tweede golf, vallen de inschrijvingen terug stil”, geeft Nele Vanhaelewijn aan. “Wij hebben bewezen dat een groep perfect veilig kan reizen. Het zou fijn zijn mochten de media hier eens alle aandacht op vestigen, positiviteit en goed nieuws is aan de orde. Zoveel mensen zouden zo graag terug met de vrienden en kennissen per autocar een uitstap maken, maar ze durven niet. Kleinere groepen, bubbels op de autocar, ….stuntprijzen, een gegidste wandeling in de natuur, …. we gooien alles in de strijd om terug meer te kunnen beleven in groep met Viamundi”.
