Als de brouwers er niet waren geweest, dan had het openbaar vervoer in België misschien een andere start gemaakt…
Een paardentram is nu vooral een toeristische attractie in grootsteden. Ooit was het wel anders. In de negentiende eeuw en in het begin van de twintigste eeuw speelden brouwers een belangrijke rol in het tot stand komen van het openbaar vervoer in sommige steden.
Wanneer rond 1870 de eerste paardentramlijnen gaan rijden in Brussel, Antwerpen, Gent en Luik worden die meteen beschouwd als een vorm van ‘zero-emissie’-vervoer. Paardentrams waren immers een stuk milieuvriendelijker dan de zware en logge stoomtrams die over broze kasseistraten dokkerden en die door hun tonnemaat lang niet over alle bruggen konden rijden. Bovendien was een paardentram comfortabeler dan een ‘omnibus’ (koets). Het initiatief voor de eerste paardentrams werd genomen door rijke stedelingen, waaronder ook brouwers. Zij hadden immers geschikte paarden voor de exploitatie ervan, paarden die doorheen de dag een behoorlijk gewicht konden trekken over een relatief lange afstand.
De eerste paardentramlijn in België wordt in 1869 in Brussel geopend tussen het Ter Kamerenbos en de Naamsepoort. Antwerpen volgde in 1873 met een lijn tussen Berchem Kerk en Antwerpen-Meir. In 1895 neemt het private Tramways Suburbain d’Anvers de failliet verklaarde Tramways Anvers-Wilryck over van brouwer Van Meerbeeck van Brouwerij der Abdij op het Kiel. Al in 1890 had Van Meerbeeck zijn rechten overgedragen aan de brouwersfamilie Van den Bergh van brouwerij ‘La Cloche’. Tot de aandeelhouders van Tramways Suburbain d’Anvers behoort François Van Hombeeck van … brouwerij Van Hombeeck uit Berchem.
Op heel wat tramkaartjes en later ook bustickets prijkte overigens ook publiciteit voor brouwerijen die soms ook aandeelhouder waren van de respectieve vervoerbedrijven. Zo raadde Tramways Bruxellois reizigers met een 20-rittenkaart aan om na het afstappen niet te vergeten om een Ginder-Ale te gaan drinken, een bier dat in 1935 een gouden medaille had ontvangen op de wereldtentoonstelling van Brussel.
