Eerste waterstof-brandstofcelbussen voor het Zuid-Franse Pau
Verschenen in Magazine Personenvervoer, september 2019
Met de bouw van de wereldwijd eerste acht door waterstof-brandstofcel aangedreven trambussen voor de Zuid-Franse stad Pau overschrijdt Van Hool de 300 Exqui.City’s. Ondertussen wordt er in Koningshooikt volop gebouwd aan de 58 Exqui.City’s voor het Noorse Trondheim en de 14 voertuigen die De Lijn wil inzetten tussen Brussels Airport en Brussels Expo.
De idee om een trambus te ontwikkelen, ontstond een tiental jaar geleden. Op een ogenblik dat de vraag naar meer kwalitatief, duurzaam en milieuvriendelijk openbaar vervoer ontstond, werden openbaar vervoermaatschappijen door de economische crisis geconfronteerd met minder financiële middelen. Omdat de investeringskosten voor een tram te hoog opliepen, mede door de aanleg van rails, bovenleiding en elektriciteitscabines, werd gezocht naar alternatieven. Omdat een klassieke lijnbus nog te vaak, volledig ten onrechte, wordt geassocieerd met lawaai en minder comfort, terwijl een tram een meer luxueuze en groenere uitstraling heeft, zocht Van Hool naar een nieuw concept. Op Busworld 2011 in Kortrijk resulteerde dat in de voorstelling van de Exqui.City-trambus, die het beste van de tram rijmt met de flexibiliteit van een bus en die daardoor ook perfect is geschikt voor Bus Rapid Transit-concepten.
De Exqui.City’s, die beschikbaar zijn in enkel gelede 18 meter- en dubbel gelede 24 meter-variante worden gekenmerkt door een futuristisch design en een hoog niveau van comfort met airconditioning, een laag geluidsniveau en zachte verlichting. De toegankelijkheid is optimaal met een lage instap en reizigers kunnen vlot in- en uitstappen dankzij de drie of vier grote toegangsdeuren. De Exqui.City wordt voorgesteld met diverse milieuvriendelijke aandrijvingsvormen waaronder pantograafsystemen, hybride systemen, batterijen, aardgas en waterstof-brandstofcel.
Het Zweedse Malmö was één van de eerste steden waar 15 24 meter-trambussen werden ingezet. Nadien volgden nog grote bestellingen voor Martinique (14), Linz (20), Metz (27), Belfast (30) en Genève (33).
Trondheim is trendsetter voor de toekomst
“Het tot op heden grootste order zijn de 58 Exqui.City-trambussen voor het Noorse Trondheim die nu volop worden geleverd”, bevestigt Geert Van Hecke, verkoopverantwoordelijke openbaar vervoer bij Van Hool. “Het gaat om 44 dubbelgelede HVO-diesel-elektrische voertuigen voor Nettbuss en 14 voor Tide die in opdracht rijden van AtB, de openbare vervoersmaatschappij. Dit order is een heel sterk signaal naar de openbaar vervoersmarkt omdat Trondheim de metrobus – zoals men de trambus daar noemt – beschouwt als een oplossing voor de mobiliteitsproblemen in kleinere steden. De bussen rijden er zowel in eigen bedding als op openbare bus- en taxibanen. Noorwegen zet hiermee een nieuwe trend die kan uitstralen naar Scandinavië, dat zich de voorbije jaren steeds meer heeft getoond als trendsetter voor mobiliteitsoplossingen in het openbaar vervoer”.
In oktober 2019 duiken ook de eerste 24 meter-trambussen op in de Brusselse Noordrand, waar De Lijn met veertien Exqui.City’s gaat rijden tussen Brussels Airport, Brussels Expo en het nabijgelegen Universitair Ziekenhuis. Met de acht 18 metervarianten die vanaf het najaar gaan rijden in het Zuid-Franse Pau overschrijdt Van Hool de 300 geleverde Exqui.City’s en komt het voorlopige totaal op 306 exemplaren.
Pro-actief en duurzaam busproject in Pau
“De Exqui.City’s voor Pau zijn zelfs een wereldpremière. Het gebruik van waterstof-brandstofcelbussen is een primeur voor Frankrijk en het is zelfs een wereldpremière voor een volledig Bus Rapid Transit-systeem. Het is de eerste maal dat waterstoftechnologie als aandrijving geïntegreerd wordt in een trambus. Het gloednieuwe voertuig betreft een 18,62 meter gelede trambus met een capaciteit van 125 passagiers en een autonomie van ruim 300 km, wat volstaat voor een exploitatiedag. Het order van 8 Exqui.City’s wordt in de tweede jaarhelft van 2019 opgeleverd aan de SMTU-PPP (Syndicat Mixte de Transports urbains – Pau Portes des Pyrénées) en de STAP (Société de Transport de l’Agglomération Paloise)”, aldus chief technology officer Jan Van Hool.
François Bayrou, Voorzitter van de Communauté d’agglomération Pau Béarn Pyrénées lichtte de bewuste keuze voor de zero-emissie trambus op basis van waterstof-brandstofceltechnologie toe. “De keuze voor deze openbaar vervoeroplossing zonder uitstoot van CO2 en andere schadelijke elementen toont het vermogen om milieuvriendelijke keuzes te maken die aansluiten bij de op gang zijnde energietransitie zonder te raken aan de dienstverlening van het openbaar vervoer in Pau. Dit busproject maakt deel uit van een pro-actief beleid van duurzame mobiliteit, het vrijwaren van het milieu en de leefomgeving in Pau en haar agglomeratie. Het trambus-project in Pau is de motor van een nieuwe mobiliteit, ten dienste van een verbeterde en duurzame levenskwaliteit in de stad, die de economische en residentiële aantrekkelijkheid er van ten goede komt”.
Terwijl de Exqui.City’s voor Trondheim, Pau en De Lijn volop worden afgewerkt, staan in Koningshooikt ook al de frames klaar voor trambussen voor Nîmes en Montpellier. De Exqui.City lijkt daarmee zijn ‘draai’ te hebben gevonden in tal van middelgrote steden.
Lees meer: Weldra doorbraak van waterstof als energiedrager
