Verschenen in Bierpassie nr. 89, december 2020
Tegenwoordig is het in om te verkondigen dat gevestigde brouwerijen niet innoveren en dat craft brewers veel creatiever zijn. Het volstaat dat twee brouwerijen aankondigen dat zij de productie van hun spéciale belge-bier beëindigen om te vertellen dat de Vlaming die bierstijl niet meer zou lusten.
Heel merkwaardig, want de voorbije jaren hebben uitgerekend verschillende jonge brouwerijen ‘geïnnoveerd’ met, jawel, spéciale belge-bieren. Franc Belge (De Ranke), Spéciale Belge (De Poes), Troubadour Spéciale (The Musketeers), Speciale Belge (Remise) en ongetwijfeld nog anderen presenteerden hun spéciale belge. Vraag is of je dat allemaal innovaties mag noemen, want dat begrip wordt steeds meer uitgehold.
Het Engelse ‘innovation’ kan je op twee manieren vertalen, als ‘nieuwigheid’ of als ‘innovatie’ wat een hemelsbreed verschil is. Nieuwigheid slaat op de invoering van een nieuw product. Innovatie wordt – althans in het Engels – veel meer gepreciseerd. Het moet duidelijk gaan om iets nieuw, iets origineel, iets verbeterd dat een effectieve meerwaarde creëert of een competitief en commercieel voordeel oplevert.
Als je dit toepast op de bierwereld dan is het aantal ‘echte’ innovaties beperkt. Ruim een eeuw geleden was de spéciale belge een innovatie. Pierre Celis innoveerde met een Belgisch witbier met toetsen van koriander en curaçao. Meer recent zijn ‘quadrupel’, ‘barrel aged’ en ‘oaked’ dat ook. Bieren die nu worden gebrouwen met oergranen en alternatieve granen kan je innoverend noemen omdat het brouwproces moet worden aangepast, net zoals alcoholvrij bier brouwtechnisch innoverend was.
Met een open geest kan je zelfs de nieuwe Indian Pale Ales een innovatie noemen omdat zij niet met Engelse bitterhoppen maar met ‘exotische’ aromahoppen worden gebrouwen. Om het even welk bier dat wordt voorgesteld een innovatie noemen, is te opportunistisch. Wat ongewone ingrediënten gebruiken om media-aandacht te genereren, is evenmin innovatief. Een bakker die twintig identieke taartbodems een andere garnituur geeft, zet toch ook geen twintig innovaties in de etalage. Even goed innoveert de keukenchef niet omdat hij dezelfde provençaalse saus gebruikt om zijn steak, kipfilet, visgerecht, mosselen, pasta en rijst een andere toets te geven.
Laat ons bijgevolg wat zuiniger omspringen met het begrip innovatie en gewoon wat meer spreken over nieuwe bieren.